De gebouwen op de foto noemen de Noren een Naust, een huis voor de boot met meestal een etage erboven voor het gezin. In Noorwegen is de Naust erg populair als 2e huis en op www.finn.no kun je de meest prachtige waterstulpjes vinden die, vooral in het zuiden zoals op de foto hieronder, maar zo richting de 15 miljoen Kronen, omgerekend circa 1,5 miljoen Euro gaan. Dan heb je er wel een huis, gastenhuis, grote schuur en een paar hectare grond bij. De toestand van het exemplaar op de foto hierboven is volgens de makelaar een ‘oppussingsobjekt’; een opknappertje met ietwat een klein beetje werk dus. Geweldig om te lezen hoe creatief dergelijke bouwvallen – die trouwens meestal wel adembenemend mooi aan een fjord liggen – worden aangeboden.
Het mooie aan de advertenties is dat je de creativiteit van de makelaar altijd kunt staven aan de foto’s en dat je zo een goede indruk krijgt van de toestand en de staat van het gebouw. Uiteindelijk is er dus wel sprake van transparantie en kun je als potentiële koper een goede indruk krijgen.
Oppussingsprosjekt fravaer
Klopt, hier staat in het Noors ‘opknapproject ziekteverzuim’. Want wanneer we naar de verzuimcijfers van grote organisaties kijken: hoe transparant zijn die percentages van dergelijke organisaties nou eigenlijk? En hoe wordt de betrouwbaarheid van de gecommuniceerde verzuimcijfers geborgd? De koeien lopen in Nederland met sexy gele oormerken door het weiland, de huizen hebben een energielabel maar een betrouwbaar organisatieverzuimlabel hebben we niet. Zou misschien nodig zijn want op 23 maart 2021 publiceerde het CBS een soort van verzuim-amberalert ; de verzuimpercentages in de sector zorg en welzijn zijn sinds 2002 niet meer zo hoog zijn geweest: 6,9%. In dit percentage heeft het CBS ook nog eens de deeltijdfactor verwerkt, dus stel dat er in deze sector 40% parttimers werkzaam is dan is het eigenlijke verzuim 9,66%! Veel andere publieke werkgevers, zoals bijvoorbeeld onderwijs, kennen ook verzuimpercentages die in werkelijkheid vaak ruim boven de 10% liggen.
Alsof dit nog niet genoeg is presenteert demissionair minister Koolmees van Sociale Zaken in april 2021 zijn noodplan om ervoor te zorgen dat de verzekeringsartsen van UWV niet bezwijken onder de huidige keuringslast. Als extra onderbouwing voor zijn voorstel legt hij de 2e Kamer uit dat er voor de komende 3 jaar een stijging van 25%(!) WGA-keuringen wordt verwacht. Nu zou je denken dat er vervolgens bij de oppositie een enorme consternatie ontstaat met minimaal kamer-vragen hoe dat kan en wat er aan die toekomstige stijging gedaan gaat worden? Exact 0 vragen. Voor wie het leuk vindt om te weten hoe dat kan heb ik een kijk/luisteradvies: youtube.com Pieter Omtzigt fileert de Rijksoverheid waarin hij voor een parlementair onderzoek door de commissie wordt gehoord. Hier legt hij uit hoe de ouderwetse portefeuillehouders met kennis van zaken de laatste jaren in de 2e Kamer zijn vervangen door moderne Kamerleden die niet de inhoud maar vooral ‘zichtbaar zijn’ als doel hebben. Wie gezien wordt mag blijven en kennis is steeds minder relevant. Zelf kon ik in het verleden bijvoorbeeld gruwen van de plannen van bijvoorbeeld Paul Ulenbelt maar een ding moest je hem nageven; hij wist waarover hij het had en kende zijn dossiers. Hij was bij uitstek een kennisdrager op het gebied van de sociale zekerheid en los van zijn politieke benadering had ik respect voor deze professional.
De bewering als het argument zelf
Ook wel een cirkelredenering genoemd, een veel gebruikte drogreden om te overtuigen en in het geval van het verzuim van een organisatie is dat bijvoorbeeld: ‘wij zijn goed met verzuim bezig want we doen heel veel aan preventie’. En dan zit er een lid van een willekeurige RvB van een van de grootste ziekenhuizen van Nederland enthousiast op te sommen wat hem door HR is ingefluisterd wat voor mooie dingen ze allemaal wel niet doen: Duurzame Inzetbaarheid, Werkgeluk, Vitaliteit. Kortom, volgens zijn informatie waren ze geweldig goed met hun verzuim bezig maar hij en de andere bestuurders begrepen alleen niet hoe het kon dat het verzuim zo hoog was en ze waren zich een hoedje geschrokken toen ze voor het eerst inzicht in de kosten kregen: “niet normaal, daar kun je een klein ziekenhuis op laten draaien!”
Verzuim voorkomen is wat anders dan verzuim begeleiden en dat is nu precies waar het op dit moment in Nederland dramatisch fout gaat. Werkgevers beginnen al voorzichtig te piepen dat ze de Coronasteun terug moeten betalen, wat is het probleem, dat is toch duidelijk gecommuniceerd? Vakbonden beginnen te piepen dat werknemers uren onbetaald moeten inhalen. Hoezo onbetaald? In Nederland kregen de werknemers ook gewoon doorbetaald terwijl ze maanden thuis zaten en nu alles weer aantrekt wordt er een (kleine) tegemoetkoming van de werknemers gevraagd, noem het maar solidariteit met de werkgever. En om de problematiek verder te ontleden; er zitten meer werknemers dan ooit tevoren ziek thuis die zonder in het eerste verzuimjaar een bedrijfsarts te hebben gezien het moeten doen met af en toe een telefonisch consult door een BIG-geregistreerde praktijkondersteuner. Misschien is het voor deze (publieke) organisaties meer zinvol om te gaan repareren, c.q. te starten met een ‘Oppussingsprosjekt fravaer’ in plaats van jubelend het broodnodige budget te besteden aan cosmetisch verantwoorde preventieprojecten waardoor je als organisatie aan de voorkant van buitenaf gezien zo lekker bezig bent.
Goed nieuws
Maar gelukkig is er ook goed nieuws want steeds meer grote organisaties laten zich momenteel voorlichten over de inrichting van een eigen arbodienst aangestuurd door een GO-bestuur. Een paar ziekenhuizen, grote accountants, wat grotere tussenpersonen voor hun (MKB) klanten en ook op verzuimdynamiek.nl merk ik dat de belangstelling toeneemt. Betekent dat dan dat je als organisatie niets meer aan preventie moet doen? Nee hoor, zeker niet! Maar wanneer het dak kapot is en lekt dan moet je dat eerst repareren want voorkomen is echt wat anders dan herstellen en het is juist door die onwetendheid dat veel publieke organisaties nu dweilen met de kraan open.
Een van de meest wezenlijke verschillen tussen preventie (Duurzame Inzetbaarheid, Vitaliteit, Werkgeluk, etc.) is dat het een algemene werkgeversdienst betreft die over de breedte van een organisatie wordt uitgerold. De begeleiding van verzuim, interventies, re-integratie en alle daaraan gerelateerde HR-diensten worden op werknemersniveau ingezet. Hierop is de Avg van toepassing en de uitvoering valt onder de verantwoordelijkheid van de bedrijfsarts. Alleen al hierdoor is het technisch onmogelijk dat een werkgever met toepassing van Algemene Werkgeversdiensten een gerichte aanpak van het bestaande verzuim realiseert!
Andere prioriteiten stellen
Voor de bestuurders van werkgevers met een verzuimpercentage dat hoger ligt dan pakweg 5,5% a 6% is het verstandig om de komende tijd na te denken over wat prioriteit krijgt: verzuim voorkomen of verzuim repareren?
Waarom kiezen, het zou toch allebei moeten kunnen? Was het maar zo mooi, want heel veel register casemanagers en andere professionals moeten binnen dit soort organisaties iedere dag knokken voor een klein beetje budget voor werknemers gerichte dienstverlening zoals interventies, extra onderzoek, inschakelen arbeidsdeskundigen, re-integratietrajecten, etc. Op werknemersniveau moet iedere € 1.000,- verantwoord en akkoord bevonden worden. Zij hebben er echt last van dat er aan de andere kant maar zo tienduizenden euro’s aan preventie worden besteed terwijl de reparatie van het verzuim juist nu voorrang zou moeten krijgen.
Dus voor alle organisaties die daadwerkelijk onder de 4% verzuim zitten: ga lekker aan de slag met preventie, bedenk leuke projecten maar stel vooraf een maximale bestedingsruimte van bijvoorbeeld 30% van het budget vast. Dat voorkomt de situaties die nu helaas meer regel dan uitzondering zijn: 70% van de centjes aan preventie uitgeven terwijl er sprake is van een verzuimpercentage van 8% of meer. Onverantwoord en niet echt sociaal richting de werknemers die al maanden op de juiste begeleiding zit te wachten.
Bedankt voor jullie tijd, blijf allemaal gezond en veel leesplezier op verzuimdynamiek.nl
Hartelijke groet,
Herwin Schrijver
